Παναγία Λαμπηδόνα

Σε μια κατάφυτη πλαγιά του Πηλίου, του όρους των Κελλίων, όπως ονομάζεται, λόγω των πολλών μονών, που ήκμασαν σε αυτό, κάτω από το χωρίο Λαμπινού και δίπλα σε έναν ήσυχο ορμίσκο, στέκει το Μοναστήρι της Παναγίας της Λαμπηδόνας. 
Το Μοναστήρι ξεπροβάλλει ανάμεσα από πλατάνια, μυρτιές, καστανιές και φυσικά ελιές. Απέναντι του στέκει αγέρωχος ο Άθως, το Άγιον Όρος, το οποίο διακρίνεται πολλές φορές, όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή.
«Επάνω εις έναν βράχο του ανατολικού Πηλίου, κάτωθεν του χωρίου Λαμπινού και σιμά εις το πέλαγος είναι κτισμένο το μονύδριον της Παναγίας της Λαμπηδόνας μαστιζόμενον από θύελλας και λαίλαπας,… νανουριζόμενον από τα άσματα τα οποία ο άνεμος έψαλλε δι’αυτό…. Ολόγυρα εις τους τοίχους του ναΐσκου, υψηλά άνω των υπερθύρων και υπό τα γείσα της στέγης, υπάρχουν ωραία μικρά πινάκια παλαιών χρόνων… όλα χρωματιστά, γαλάζια και υποπράσινα και κιτρινωπά και λευκά, με κλαδάκια και λουλούδια… στίλβοντα εις τον ήλιον, χάρμα οφθαλμών, κειμήλια υψηλά κείμενα, στερεά βαλμένα εις τας κόγχας των, λείψανα παλαιών χρόνων και καιρών.» εξιστορεί ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, στο διήγημά του «Η Γλυκοφιλούσα».

Από τα λιθανάγλυφα του γλύπτη Μίλιου Ζηπανιώτη, που βρίσκονται στα υπέρθυρα της δυτικής και νότιας εισόδου του καθολικού, μαθαίνουμε, ότι ο Ναός κτίστηκε στα 1796 από τον λαϊκό αρχιτέκτονα Δήμο Ζηπανιώτη, με έξοδα του πρώτου αρματωλού του Πηλίου Στέργιου Μπασδέκη, ηγουμενεύοντος Ιγνατίου Ιερομονάχου και Δανιήλ Ιερομονάχου. Σε μία κρήνη όμως, της αυλής υπάρχει επιγραφή με ημερομηνία 1780, που σημαίνει, ότι μάλλον προϋπήρχαν άλλα κτίσματα παλαιότερα.
Για το κτίσιμο του Μοναστηριού, υπάρχει μία ωραία τοπική παράδοση. Μία νύχτα ένα καράβι κουρσάρικο πάλευε με τα κύματα, κοντά στις ανατολικές ακτές του Πηλίου. Το καράβι κινδύνευε να διαλυθεί πάνω στους βράχους. Ο καπετάνιος παρακάλεσε την Παναγία να τον σώσει κι εκείνος θα έκτιζε μια Εκκλησία εκεί, που θα έπεφτε η μπάλα του κανονιού του. Τότε φάνηκε μία λάμψη, μία λαμπηδόνα, που τον οδήγησε στο μικρό λιμάνι κάτω από το Μοναστήρι και εκείνος έριξε μία κανονιά και στη θέση, που έπεσε η μπάλα, στη ρίζα μιας ελιάς, έκτισε το Ναό της Παναγίας. Μέχρι σήμερα, υπάρχει ένα μικρό κομμάτι από τη μπάλα αυτή, στο Ιερό Βήμα της Εκκλησίας.
Από το παλαιό Μοναστήρι σώζεται το καθολικό -που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου- αλλά με πολύ μεγάλες φθορές στο άλλοτε αριστουργηματικό του τέμπλο, το οποίο είναι έτοιμο να καταρρεύσει. Ακριβώς δεξιά του καθολικού, υπάρχει παρεκκλήσιο αφιερωμένο στους θαυματουργούς Αγίους Αναργύρους Κοσμά και Δαμιανό.

Το Μοναστήρι πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου, στα 9μερα της Παναγίας, ενώ υπάρχει και μια δεύτερη πανήγυρη της Ζωοδόχου Πηγής. Η παράδοση θέλει την παλαιά εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής να έχει κλαπεί, και στη συνέχεια να έχει βρεθεί πάλι θαυματουργικά στη Μονή. Αυτό το γεγονός γιορτάζεται κάθε χρόνο, μετά το Πάσχα, ανήμερα της Ζωοδόχου Πηγής.

Πηγή https://www.zoumekalitera.gr/proskynima-stin-panagia-lampidona/